Trận động đất Gorkha (Nepal), mạnh 7.8 độ R, xảy ra lúc 11h45’ giờ địa phương vào ngày 25 tháng 4 năm 2015 với tâm chân 77km (khoảng 48 dặm) về phía Tây Bắc của thủ đô Kathmandu, thủ đô của Nepal, đó là nhà của gần 1,5 triệu người, và ở độ sâu tiêu cự khoảng 10-15 km (Hình 1). Trận động đất này là một trong những trận động đất mạnh nhất ở Nepal sau trận động đất kể từ năm 1934 với 8.1 độ R. Dựa vào những số liệu thống kê của Liên Hiệp Quốc, tám triệu người đã bị ảnh hưởng bởi trận động đất lớn năm 2015 ở Nepal, đó là hơn một phần tư dân số của Nepal.

Ngày 25 tháng 4 năm 2015, trận động đất trên đã xảy ra, cách khoảng 200km về phía Tây của trận động đất năm 1934. Đó là một bộ phận của khu vực Himalaya, nó cũng bị ảnh hưởng bởi trận động đất khác xảy ra vào năm 1964, 1988. Khu vực này thuộc về dãy Himalaya Arc, và đã từng chịu các trận động đất rất lớn với một cường độ vào thời điểm bấy giờ là 7,5 độ Richte trở lên vào những năm 1100, 1505, 1555, 1724, 1803, 1833, 1897, 2005, 1947, 1950, 2005, 1833, tương ứng (Bilham, 2004, 2009;. Bilham et al, 2001). Trận động đất đã làm thiệt mạng hơn 7.400 người tương tự như trận động đất của ngày 25 tháng 4 năm 2015 và nó có thể tăng trở lại trong những ngày tới làm hư hỏng sụp đổ các công trình kiến trúc (Hình 2). Riêng ở Nepal, các tòa nhà lịch sử và đền thờ đã bị phá hủy, để lại đống lớn các mảnh vỡ trong đường phố.

Trận động đất này gây ra nhiều phong trào quần chúng ở các khu vực miền núi và dẫn đến sạt lở đất, mà có thể đó là một nguyên nhân dẫn đến thảm họa thứ cấp. Các phong trào quần chúng và biến dạng của vỏ đất yếu là những nguyên nhân chính của sự sụp đổ, hư hỏng nặng cho các tòa nhà và thương vong nặng nề ở các khu vực miền núi (hình 3a). Ngoài ra, các trận động đất cũng gây ra một vụ sạt lở lớn trên sườn phía nam của đỉnh núi Everest, nằm khoảng 160 km về phía đông - đông bắc của trung tâm địa chấn. Các trận tuyết lở đã phá hủy căn cứ của các nhà leo núi. Theo báo cáo, các vụ sạt lở làm chết ít nhất 17 người và bị thương 61 người khác. Trận động đất cũng gây lở tuyết trên dãy Himalayas, giết chết một số người. Một số nước tiếp giáp khác như Ấn Độ, Trung Quốc và Bangladesh cũng đã bị ảnh hưởng bởi trận động đất với nhiều thương vong (Hình 3b).

A QUICK REPORT ON THE 2015 GORKHA (NEPAL) EARTHQUAKE AND ITS GEO-ENGINEERING ASPECTS

The Gorkha (Nepal) earthquake (Mw7.8) occurred at 11:56 NST on 25 April 2015 with an epicentre 77 km (48 miles) northwest of Kathmandu, the capital city of Nepal, that is home to nearly 1.5 million inhabitants, and at a focal depth of approximately 10-15 km (Figure 1). This earthquake was the one of the most powerful earthquakes to strike Nepal since the 1934 Nepal-Bihar earthquake (Mw8.1). Based on the information by the United Nations, eight million people have been affected by the massive 2015 earthquake in Nepal, more than a quarter of the Nepal’s population.

The April 25, 2015 earthquake occurred about 200 km west of the 1934 earthquake. Nepal, which constitutes a part of Himalaya region, was also hit by other earthquakes occurred in 1964, 1988 during the instrumental period. The region belongs to Himalaya Arc, which was suffered very large earthquakes with a moment magnitude of 7.5 or more in 1100, 1505, 1555, 1724, 1803, 1833, 1897, 2005, 1947, 1950, 2005, 1833 during the instrumental period and historical period, respectively (Bilham, 2004, 2009; Bilham et al., 2001). The earthquake mainly resulted in about loss of more than 7400 people as of May 4, 2015 and it may rise again in the coming days as collapsed and heavy damaged structures cleared away (Figure 2). Particularly in Nepal, historic buildings and temples were destroyed, leaving massive piles of debris in streets.

This earthquake induced many mass movements in mountainous areas and resulted in landslide lakes, which could be another cause of secondary disasters. The mass movements and deformation of weathered soft soil cover are the main causes of the collapse or heavy damage to buildings and heavy casualties in mountainous areas (Figure 3a). In addition, the earthquake also triggered a major avalanche on the south slopes of Mt. Everest, located approximately 160 km east-northeast of the epicentre. The avalanche destroyed the base camp of climbers. According to reports, the avalanche killed at least 17 people and injured 61 others. The earthquake also triggered avalanches in Himalayas, killing some people. Some other adjoining countries such as India, China and Bangladesh were also affected by the earthquake with causalities (Figure 3b).